NN Czarny okrągły F3 - opis krzyżówki

Ten pomidor pochodzi z rozszczepienia czarnego pomidora zakupionego zimą w jednym z marketów. Oczywiście jego wygląd ani smak nie ma nic z poprzednikiem wspólnego, niemniej jednak jestem nim zachwycona. Od posadzenia co chwilę mnie zdumiewał... Na początku tworzył ogromne grona kwiatowe, potem dziwne lekko sakwowate wielkie owoce, które długo "białe" wisiały na krzaku. Zapalał się powoli na różowo, aby na koniec osiągnąć krwisto-czarny kolor. Takiego pomidora jeszcze nie widziałam... Do tego wyborny smak, twardość i plenność!

K/118 Dyno x Big Zebra F2 - śliwkowata zebra - opis krzyżówki

Ten pomidor to prawdziwy HIT sezonu 2019. Nie dość, że udało się go odtworzyć z "wiekowych" 10-letnich nasion, to wzeszło dokładnie jedno nasionko i na dodatek jeszcze pojawiły się na roślinie dokładnie takie owoce o jakich pisała Ania, chodzi mianowicie o śliwkowatą zebrę, która miała szansę się pojawić jednak po posadzeniu minimum 10 krzaczków :)

K/50 Black Pear x Kalman F1 - opis krzyżówki

Prezentuję dzisiaj bardzo smaczną i słodką kompaktową hybrydę powstałą ze skrzyżowania pomidorów Black Pear i Kalman.

K/41 Albenga x Black Zebra F6 - opis krzyżówki

Wysiewając nasiona tej krzyżówki liczyłam na sakiewkę w kolorze czarnym, a co najmniej dymnym. Nasiona pochodziły bowiem z pokolenia F5, w którym w tej krzyżówce pojawił się egzemplarz o ciemnych owocach. Więc jak to z kolejnymi pokoleniami bywa pokazała się sakiewka lecz w zupełnie innym kolorze, za to bardzo dobra smakowo :)

K/46 Black Japanese Trifele x Black Zebra F1 - opis krzyżówki

Mamy początek sierpnia i pomidorowy "wysyp" trwa w najlepsze... Pomimo, że "ciepła" wiosna w tym roku przyszła późno i wysadzenie pomidorów trochę się w związku z tym przesunęło w czasie, dojrzewają już w zasadzie wszystkie odmiany i krzyżówki.
Mogę więc rozpocząć cykl opisywania i omawiania tego co w tym sezonie "wyrosło". Pozwolę też sobie przy okazji dokonać krótkiej analizy dlaczego wyrosło własnie "to".

Jako jedna z pierwszych krzyżówek Kozuli w tym sezonie dojrzała K/46 F1.

"Dehybrydyzacja" hybrydy F1 - czyli jak wyhodować pomidora "sklepowego"

Wielu z pomidorowych zapaleńców pokusiło się zapewne nie raz by wysiać nasiona zebrane z owocu pomidora zakupionego w sklepie/markecie. Celowo w tym miejscu pominęłam targowiska czy stragany, gdyż tam zwykle pojawiają się pomidory odmian ustalonych... 

Ostatnio, zwłaszcza w okresie zimowym, kiedy najbardziej tęsknimy za smakiem pachnących i dojrzałych w słońcu pomidorów trafiają do marketów przeróżne pomidory - jak się okazuje hybrydy F1. Osobiście spotkałam się z takimi hybrydami jak: Caniles F1, Adora F1 czy Sweet Marmande.

Zwykle w uprawie towarowej (a taka trafia do marketów) producenci wykorzystują hybrydy - pokolenie F1. Nie bawią się w selekcję przez kolejne pokolenia, tylko wielokrotnie wykonują stałe krzyżówki, kiedy pomidor ma oczekiwane cechy handlowe.

O ile kiedy sami hodujemy krzyżówki z własnego zapylenia krzyżowego czy np. z nasion krzyżówek Kozuli mamy choć trochę wiedzy na temat pomidorowych "rodziców" o tyle w przypadku wysiewu nasion z zakupionego pomidora tej wiedzy nie mamy.

Genotyp i fenotyp - znowu ta genetyka!

Rzecz będzie o genotypie i fenotypie oraz trochę o utrwalaniu cech recesywnych.

Wracamy więc do naszego wymarzonego pomidora, co to ma być żółty i mieć ziemniaczane liście:

Mamy więc dwie odmiany. Jedna ma czerwone owoce i ziemniaczane liście, druga ma regularne liście i żółte owoce.
Cechami dominującymi, jak już ustaliliśmy są czerwone owoce i regularne liście, z kolei cechami recesywnymi są żółte owoce i ziemniaczane liście.

W pokoleniu F1 każda para genów jest heterozygotyczna!

W pokoleniu F2 (i w każdym następnym) geny na nowo rekombinują tworząc nowe "pary jajeczne", pokazują się wszystkie trzy typy połączeń genów czyli heterozygoty, homozygoty z cechami dominującymi i homozygoty z cechami recesywnymi.

Pokolenie F3 i dalsze - rozkład statystyczny cech

W pokoleniu F3 i w dalszych pokoleniach będzie dochodziło do dość szybkiego zaniku ilości heterozygot na korzyść homozygot. Proces ten będzie następował w tempie zmniejszania się ich o połowę w każdym kolejnym pokoleniu.
W pokoleniu F3 homozygot (oczywiście pod względem jednej cechy!) będzie aż 75%!

Jak więc widzimy w miejsce heterozygot (mieszańców) będzie się pojawiało coraz więcej homozygot, które w kolejnych pokoleniach będą już miały cechy w "pewnym zakresie" utrwalone (celowo pisze, że w "pewnym zakresie" ponieważ pomimo tego, że np.kolor owoców będzie nam się zgadzał we wszystkich egzemplarzach, to inne cechy wciąż będą się ustalały - rekombinowały będą pozostałe geny).

Pokolenie F2 - rozkład cech - rekombinacja genów

Jak już pisałam w poprzednim poście W pokoleniu F1 każda para genów jest heterozygotyczna. Kiedy wysiejemy nasiona uzyskane z pomidorów pokolenia F1 otrzymamy pokolenie F2.

W POKOLENIU F2 nasze geny rozpoczynają pierwsze próby by sie od siebie oddzielić. Rekombinują.
Pojawiają się równe szanse na wniesienie zarówno genu dominującego jak i recesywnego.

Heterozygota i homozygota, pokolenie F1

Co będzie działo się z genami i cechami pomidorów w pokoleniu F1 i w kolejnych pokoleniach zilustruję na przykładzie modeli jajek.

Wyobraźmy sobie, że każde jajko to nasionko, które przekazuje określony pojedynczy gen roślinie pomidora.

Rozkład statystyczny cech i ujawnianie się cech w kolejnych pokoleniach - pokolenie F2

A teraz mały projekt, jak to na ProjektPomidor przystało...

Mamy dwie odmiany pomidora. Jedna z nich ma czerwone owoce i liście typyu ziemniaczanego, druga ma żółte owoce i regularne liście.

Cechami dominującymi są czerwone owoce i regularne liście.
Cechami recesywnymi są żółte owoce i ziemniaczane liście.
O cechach pisałam tutaj: Cechy dominujące i recesywne.

Niech naszym marzeniem stanie się wyhodowanie pomidora o ziemniaczanych liściach, który będzie obwieszony żółtymi owocami.

Cechy dominujące i recesywne

Teraz będzie trochę o cechach. Jak już wcześniej pisałam, pomidory posiadają cechy dominujące, które ujawniają się tylko w pokoleniu F1 i cechy recesywne ujawniające się w pokoleniach późniejszych Geny dominujące i recesywne.

Geny dominujące i recesywne

Kolejny "suchy" post jednak zawierający niezbędny elementarz - kilka zasadniczych kwestii do dalszych rozważań:

1. Pomidor jest rośliną samopylną, zapyli się więc czy mu w tym pomożemy czy nie! Jeśli mu nie pomożemy"ręcznie" dokona za nas tego wiatr, było już o tym Wiatropylność czy owady?
2. Jak każda „organizm” również pomidor posiada geny dominujące i recesywne.
3. Geny dominujące ujawniają się tylko i wyłącznie w pierwszym pokoleniu F1.
4. Geny recesywne (ustępujące) ujawniają się w kolejnych pokoleniach (w kolejnym poście postaram się swtorzyć i usystematyzować podstawową i bardzo ogólną bazę cech dominujących i recesywnych).
5. Krzyżując dwie stałe odmiany ustalone ze sobą zawsze otrzymamy takie same osobniki w pokoleniu F1 i tak samo będą się rozszczepiać w kolejnych pokoleniach. 
   
   Tę cechę wykorzystują producenci hybryd, wykorzystać możemy i my kiedy nasze pokolenie F1 przypadnie nam bardzo do gustu. Często przecież kupujemy w sklepach nasiennych nasiona F1. Nasiona te producenci odtwarzają własnie krzyżując ze sobą stale ten sam "stały"zestaw odmian.

Pokolenie F1 i inne eF'ki - podstawy genetyki

Aby móc podjąć bardziej skomplikowane rozważania na temat krzyżowania pomidorów powinniśmy zapoznać się z pojęciami podstawowymi z genetyki.


Pokolenie rodzicielskie oznacza się symbolem P (z łac. parentes = rodzice). Są to zwykle dwie lub nawet więcej odmian, z których jedna jest "matką" (bycie matką oznacza użyczenie nie tylko swoich cech i genów matczynych, ale również zalążni, z której urośnie owoc pomidora), a kolejne są dawcami pyłku i występują w roli "ojca", jednego, lub wielu w przypadku zapylenia mieszaniną pyłku kilku odmian.

Potomstwo pokolenia rodzicielskiego powstałe z zapylenia krzyżowego (zwykle jest to proces sterowany i sztuczny) czyli pokolenia potomne są oznaczane symbolem F (z łac. filia = córka, filius = syn).

Pierwsze pokolenie potomne oznacza się symbolem się F1, potomstwo tego pokolenia, czyli potomstwo uzyskane z nasion pokolenia F1 jest określane jako F2, potomstwo pokolenia F2, czyli potomstwo uzyskane z nasion pokolenia F2 jest określane jako F3 itd...

Pokolenie F1 często określane jest mianem hybrydy, mieszańca, krzyżówki...

„Pomi d’oro”

Aztekowie nazywali je ‚xitomatl’ czyli „duży pulchny owoc” – stąd pochodzi nazwa, "tomatl" z czasem ulegająca uproszczeniu do "tomate". Również w Polsce długo obok "pomidorów" funkcjonowała druga nazwa "tomaty".

Pomidorowe krzyżówki

Wiatropylność czy owady?

Ten temat spędza sen z powiek prawie każdemu, kto uprawia pomidory. Wiele osób ma jednak błędne wyobrażenie na temat sposobu zapylania kwiatów pomidora i rolę tą przypisuje owadom. Okazuje się, że do zapylenia kwiatów pomidora dochodzi w sposób grawitacyjny, a owady, choć ich rola jest w tym procesie istotna, nie przenoszą pyłku na znamię słupka jak to ma miejsce w przypadku większości roślin. Jednak po kolei...

Pomidor - budowa kwiatu i owocu - w telegraficznym skrócie

Projekt Pomidor - początki

Przyszedł czas na zebranie wiedzy i doświadczeń w jednym miejscu.

Temat ostatnio popularny - uprawa pomidorów - uprawiacze pomidorów wyrastają bowiem w naszym pięknym kraju jak grzyby po deszczu... Temat zarazem niebanalny, bo dotyczy uprawy pomidorów innych niż wszystkie, niespotykanych, niepowtarzalnych! Kreowanych przez siebie, na których wygląd i smak ma się wpływ!